Một số xu hướng công nghệ thú vị dành cho xe đạp năm 2024
Xu hướng công nghệ không bao giờ ngừng đổi mới, như bất kỳ ngành nghề nào khác, điều này cũng hoàn toàn đúng với ngành công nghiệp xe đạp. Trong một năm qua, chúng ta đã chứng kiến những tiến bộ lớn: Kiểu dáng cọc yên tựa như một chiếc máy sấy tóc, chuyển tốc điện tử ở mức giá thấp nhất từ trước đến nay và quan niệm về fitting là đặt khí động học lên trên hết.
Năm 2024 là năm Olympic, với việc các đội tuyển quốc gia hoạt động tuân thủ các quy định kỹ thuật của UCI, công nghệ hàng đầu sẽ được sử dụng trong cuộc đua. Những điều sau đây là động lực chính cho những công nghệ và ý tưởng thiết kế cao cấp sẽ xuất hiện trên xe đạp đua trong vài năm tới. Hãy cùng tìm nhé.
Xu hướng công nghệ – Chuyển tốc điện tử chi phí thấp hơn
Hệ thống truyền động điện tử vẫn tiếp tục tồn tại. Chúng nâng cao tốc độ và chất lượng chuyển tốc, đồng thời ngày càng chứng tỏ được độ tin cậy ngang ngửa với các bộ truyền động có dây. Nhưng ngay cả sau nhiều năm phát triển công nghệ, chúng vẫn rất đắt đỏ.
Ví dụ: bộ truyền động AXS rẻ nhất của SRAM – Rival eTap, có giá 1.268 bảng Anh (khoảng 40 triệu VNĐ), vẫn đắt hơn hầu hết các loại xe đạp đua cấp thấp hiện đang được bán. Trong khi đó, 105 Di2 của Shimano được bán với giá 1.730 bảng Anh (khoảng 54 triệu VNĐ).
Điều khó tránh khỏi là, giá của chúng sẽ giảm dần theo thời gian, chúng tôi dự đoán rằng, năm 2024, công nghệ chuyển tốc điện tử sẽ lọt vào nhóm bộ truyền động cấp thấp. Người phát ngôn của SRAM cho chúng tôi biết rằng, họ “dự kiến sự chấp nhận của chuyển tốc điện tử sẽ tiếp tục phát triển trên nhiều mức giá và nền tảng hơn”.
Ngoài việc các thương hiệu lớn tiếp tục cạnh tranh ở phân khúc giá rẻ, năm 2023 cũng đã xuất hiện thêm nhiều thương hiệu mới làm mưa làm gió trên thị trường phân khúc này. Vào tháng 3 năm 2023, bộ truyền động điện tử không dây eRX của L-Twoo, được trang bị phanh đĩa thủy lực, có giá khoảng 650 USD (khoảng 16 triệu VNĐ).
Đối với những người muốn nâng cấp chiếc xe của mình bằng các linh kiện chất lượng, thì những bộ truyền động giá rẻ có lẽ không phải là sự ưu tiên hàng đầu, nhưng điều này cho thấy, việc thực hiện truyền động điện tử ở mức giá thấp là hoàn toàn có thể. Chúng tôi nghĩ rằng, sự đảo lộn thị trường này sẽ xuất hiện trong năm 2024.
Xu hướng công nghệ – Cọc yên tách đôi
Năm Olympic đồng nghĩa với việc sẽ xuất hiện thêm nhiều công nghệ Track bike. Trong lịch sử, công nghệ Track bike thường rất nhanh sẽ được áp dụng vào các cuộc thi.
Look, TOOT và sự kết hợp mới đây của xe Track bike là Hope x Lotus đều có thiết kế cọc yên tách đôi kỳ lạ, không khác gì máy sấy tay Airblade của Dyson. Nhà văn kiêm chuyên gia của chuyên mục Cycling Weekly, Tiến sĩ Michael Hutchinson cho rằng, chúng có thể trở thành “đặc điểm khá bình thường” trong giới xe đạp. Romolo Stanco, trưởng bộ phận thiết kế tại TOOT Racing cho biết, thiết kế “cọc yên đôi” giúp tăng cường tính khí động học, độ ổn định và khả năng kiểm soát.
Stanco nói rằng: “Quản lý khí động học chất lưu phức tạp hơn có thể tạo ra lợi thế lớn hơn trong các sự kiện vận tốc cao và vận tốc không đổi, chẳng hạn như thi đấu TT và đồng đội, hoặc khi các vận động viên muốn ổn định luồng không khí trong thời gian dài, chẳng hạn như khi chạy nước rút về đích.”
“Trong trường hợp này, mô phỏng của chúng tôi chỉ ra rằng, việc tăng tốc của dòng khí dưới cơ thể vận động viên làm giảm áp suất khí động học và giảm đáng kể lực cản.” Các ví dụ tương tự được thấy trên Track bike Look P24 và Hope x Lotus cho thấy, các kỹ sư đều có chung một ý tưởng. Nhưng liệu bạn có đồng ý với việc chiếc xe đạp đua tiếp theo của mình có thiết kế cọc yên tách đôi không?
Nhược điểm lớn nhất của nó nằm ở mặt thẩm mỹ, với thiết kế trông hơi kỳ quặc, nhưng những người chú trọng hiệu suất hơn vẻ ngoài có thể sẽ bỏ qua điều này. Hiệu suất khí động học thường được ưa chuộng hơn là trọng lượng nhẹ, và có khả năng nó sẽ sớm xuất hiện trên thị trường xe đạp đua.
Xu hướng công nghệ – Kiểu ghi đông mới sẽ xuất hiện trên Track bike
Trong số tất cả các loại xe đạp, Track bike được coi là loại có ghi đông kỳ quặc nhất. Sở dĩ là do ghi đông của chúng không cần trang bị chuyển tốc hay phanh, nhưng chúng không đáp ứng được mục đích thẩm mỹ tiêu chuẩn là tối ưu hóa tư thế của người lái. Ví dụ: ghi đông của Track bike được thiết kế với tầm với dài và độ hạ thấp, giúp cho tư thế người lái đạt hiệu quả cao về mặt cơ sinh học để chạy nước rút về đích.
Xe đạp đua có ghi đông rộng hơn, độ hạ thấp hơn và tầm với thường ngắn hơn. Rõ ràng điều này bị ảnh hưởng bởi quãng đường lái xe, nhưng như nhiều tay đua trong giải WorldTour đã chỉ ra, hiệu suất khí động học dựa trên tư thế lái xe mang lại những lợi ích rất lớn.
Ghi đông hẹp và tầm với dài hơn là xu hướng mà chúng tôi đang mong chờ. Năm 2023, Pinarello đã thử nghiệm chúng trên mẫu ghi đông Most Talon của Luke Plapp.
Xu hướng công nghệ – Đặt dấu chấm hết cho dây định tuyến
Thuật ngữ phanh không dây có thể khiến đại đa số người lái sợ hãi. Giao phó sự an toàn của chúng ta cho hệ thống máy tính không phải là điều dễ chấp nhận, nhưng phanh điện tử là thứ mà Shimano đã chú trọng nghiên cứu trong hơn một năm qua. Thương hiệu linh kiện của Nhật này đã được cấp bằng sáng chế cho một hệ thống điều khiển, hệ thống này sử dụng chuyển động của cần phanh như một đầu vào tín hiệu điện tử, sau đó gửi chúng tới động cơ để kiểm soát dầu thủy lực và phanh.
Bản vẽ của Shimano cho thấy, hệ thống của họ vẫn sẽ có khoang chứa dầu bên trong cần phanh, nghĩa là cần phanh sẽ được kết nối với kẹp phanh, nhưng công nghệ này cũng yêu cầu trong khung xe phải có thêm một ống dầu.
Một hệ thống hoàn toàn không dây yêu cầu phải lắp một khoang dầu bên cạnh kẹp phanh, kết cấu của khoang chứa dầu này đã được xuất hiện trên phanh đĩa TRP Hy/Rd trong nhiều năm qua, sử dụng cấu trúc kết hợp dây cáp/thủy lực. Sự kết nối không dây giữa cần phanh và kẹp phanh là điều hoàn toàn có thể xảy ra, cái này đã được SRAM chứng minh trong nhiều năm.
Ngoài tính thẩm mỹ ra, phanh không dây có thể sẽ là dấu chấm hết cho dây định tuyến, dây định tuyến thường mang lại nhiều vấn đề phức tạp, và con đường dẫn đến những thiết kế tuyệt vời thường thông qua việc đơn giản hóa. Giảm thiểu những sai sót, bạn có thể tập trung vào việc hoàn thành công việc theo cách hiệu quả nhất có thể. Có thể cho ra các thiết kế đơn giản, an toàn và nhẹ hơn, vì không còn có quá nhiều biến số.
Chúng ta có nên tin tưởng vào phanh điện tử không?
Là một người có niềm tin mãnh liệt vào những thiết kế kỹ thuật phù hợp, cá nhân tôi cho rằng, nếu tuân thủ các quy trình thử nghiệm và thiết kế nghiêm ngặt, tôi sẽ hoàn toàn từ bỏ hệ thống phanh hiện tại để chuyển sang sử dụng phanh không dây. Chúng ta vốn đã phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống điện tử trong ngành công nghiệp ô tô và giao thông vận tải, vậy tại sao xe đạp lại không dựa vào chúng?
Điều đáng lưu ý là, tôi nghĩ rằng phanh xe điện tử cần phải thử nghiệm rất nhiều trước khi đưa vào sử dụng; nó quan trọng hơn bất kỳ công nghệ nào khác trên chiếc xe đạp của chúng ta. Khi hệ thống phanh tái tạo năng lượng lần đầu tiên được xuất hiện trong kỷ nguyên hybrid, mất ít nhất 2 năm các tay đua F1 đã than phiền về cảm giác “giả trân” mà nó mang lại. Tôi cũng nghĩ như vậy, nên có một đến hai lần thử nghiệm trước khi thực sự phát triển một sản phẩm để đưa vào sử dụng, điều này sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến chi phí.
Xu hướng công nghệ – Hệ thống chuyển tốc mới
Bánh răng xe đạp đã xuất hiện trên nhiều kiểu xe đạp khác nhau trong hơn 100 năm qua, nhưng chức năng của hệ thống truyền động gần như không có gì thay đổi kể từ khi bộ chuyển tốc Grand Sport của Campagnolo ra đời (1949). Số lượng bánh răng tăng lên, dây định tuyến cũng được điện tử hóa, nhưng thiết kế chuyển tốc hình bình hành về cơ bản gần như vẫn giữ nguyên. Chúng tôi tin rằng định hướng thiết kế lâu đời này có thể trở thành chiến trường thực sự để phát triển công nghệ mới trong năm nay.
Trong những năm gần đây, đã có nhiều hệ thống mới được thiết kế để thay thế hoặc bổ sung cho hệ thống truyền động hiện có, với những cải tiến này được học hỏi từ các ngành công nghiệp khác.
Điều khiến mọi người đặc biệt hứng thú là hộp số hành tinh của Driven Technologies, lần đầu tiên được trưng bày tại triển lãm Eurobike vào đầu năm 2023. Orbit Drive mới, là một hệ thống động cơ hộp số hình nón hoàn toàn khép kín. Tuy nhiên, bí mật thực sự là, hệ thống có thể tự động thay đổi lượng đầu vào từ động cơ và người lái ở một tốc độ nhất định. Điều này có nghĩa là, với một tốc độ nhất định, bạn có thể lựa chọn lực đạp mà mình muốn, thậm chí có thể định sẵn một nhịp đạp ưa thích và điều chỉnh tốc độ dựa trên sức của mình.
Đối với độ tin cậy về mặt cơ học, nếu được thiết kế chính xác, cơ chế truyền động trực tiếp giữa trục giữa và bánh sau cũng sẽ là một tin tốt. Driven Technologies tuyên bố, có thể đi 10.000 dặm mà không cần bảo trì sửa chữa, đối với hầu hết chúng ta sẽ là ít nhất 12 tháng.
Shimano cũng đã thử nghiệm chuyển tốc tự động trong linh kiện trên xe eMTB của mình, nhưng nó vẫn phải phụ thuộc vào chuyển tốc của bánh răng líp, chứ không phải chuyển tốc liên tục nhờ sự trợ giúp của những thay đổi về lượng đầu vào của động cơ và bàn đạp.
Xu hướng công nghệ – Phanh xe tái tạo năng lượng
Chúng ta đã thấy phanh không dây, nhưng thế giới xe đạp điện tử hóa còn nhiều điều hơn thế nữa. Hệ thống truyền động khép kín cho phép các nhà thiết kế tận dụng một số thế năng và động năng hấp dẫn dưới dạng phanh tái tạo năng lượng. Thông qua sự liên kết trực tiếp giữa động cơ và bánh sau, một hệ thống như Driven Technologies có thể tái tạo năng lượng mỗi khi chúng ta cần giảm tốc độ.
Chúng tôi đã hỏi Jason Smith, Giám đốc công nghệ của Driven Technologies. Ông ấy nói: “Công nghệ ô tô điện nên được ứng dụng trên xe đạp trợ lực điện thay cho xe đạp truyền thống, lắp đặt động cơ vào hệ thống truyền động xích đang có.”
Để hiểu rõ hơn về những con số này, với hiệu suất hệ thống 70%, một hệ thống nặng 100 kg sẽ có thế năng hấp dẫn là 0,02 kWh khi ở trên đỉnh núi cao 100 mét. Mặc dù việc tái tạo nhiều năng lượng như vậy vẫn không đủ để sạc pin xe đạp điện đến mức có thể đi được, nhưng nó đủ cho hai lần sạc một chiếc đèn xe công suất cao, điều này cực kỳ đáng.
Như doanh nhân người Pháp Adrien Lelièvre đã lấy chiếc xe đạp điện Pi-Pop của ông ấy ra làm ví dụ, điều này không chỉ được thực hiện thông qua hệ thống truyền động. Hệ thống của ông sử dụng một siêu tụ điện, có thể sạc pin cho xe trong lúc đạp. Ông ấy nói: “Khi đạp xe, hệ thống sẽ sạc pin; khi phanh xe, nhờ phanh động cơ, năng lượng sẽ được giải phóng khi cần thiết.”
Siêu tụ điện có thể thu thập và giải phóng năng lượng rất nhanh khi cần thiết, cho phép Pi-Pop nhanh chóng cung cấp trợ lực, chẳng hạn như khi bắt đầu leo dốc, nhưng khi đi trên đường bằng hoặc xuống dốc, nó sẽ ngừng hoạt động, thậm chí còn thu thập năng lượng.
Có một vấn đề nhỏ ở đây là chiếc xe đạp Pi-Pop nặng tới 20kg, không thể coi là nhẹ.
Xu hướng công nghệ – Phuộc trước tự động điều chỉnh dành cho Gravel bike
Mattei Mohoric sau khi lái chiếc xe Gravel Merida Silex mới, đã giành chiến thắng tại Giải vô địch thế giới xe Gravel tại Ý. Chiến thắng ấy đã cho chúng ta thấy, khí động học có thể đã được đánh giá quá cao, ít nhất là trên Gravel bike. Điều này chắc chắn khiến chúng ta không khỏi suy nghĩ, liệu công nghệ phuộc của SRAM có trở thành xu hướng chủ đạo trong môn thi đạp xe việt dã hay không?
Từ năm 2016, SRAM đã cho ra mắt ShockWiz, một cảm biến phuộc có thể phân tích cài đặt phuộc và truyền dữ liệu đến điện thoại của bạn. Trên lý thuyết là, có thể lựa chọn cài đặt phuộc giảm xóc thông minh hơn dựa trên cân nặng và điều kiện lái xe của bạn. Công bằng mà nói, nó vẫn chưa trở thành xu hướng chủ đạo, có lẽ vì mức giá 379 bảng Anh (khoảng 12 triệu VNĐ), nhưng một bằng sáng chế được công bố vào ngày 2 tháng 11 năm 2023 cho thấy, ShockWiz có thể sẽ sớm được nâng cấp và cải tiến.
Mặc dù điều này có thể không xuất hiện trên chiếc xe đạp đua tiếp theo của bạn, nhưng phạm vi ứng dụng của xe Gravel rộng hơn nhiều. Một số xe Gravel sẽ sử dụng phuộc trước chứ không phụ thuộc vào lốp có bề rộng 50mm. Điều này chắc chắn sẽ mang lại lợi ích cho nhiều người trong chúng ta. Tuy nhiên đối với những người có cá tính và địa hình đặc biệt, việc lắp đặt phuộc và tìm ra sự cân bằng hoàn hảo có thể là một thách thức.
Nếu SRAM ứng dụng nền tảng này trên phuộc xe Gravel XPLR thế hệ tiếp theo, chúng tôi cho rằng phuộc trước sẽ còn trở nên phổ biến hơn trong môn đua xe đạp việt dã.
Thêm nữa, những hệ thống như thế này khiến chúng ta phải suy nghĩ, liệu công nghệ giảm xóc tự động có được ứng dụng trên Gravel bike trong vài năm tới hay không. Chúng đã quá phổ biến ở ngành công nghiệp ô tô, đặc biệt là trên những mẫu xe được thiết kế để di chuyển trên nhiều loại địa hình.
Nếu công nghệ này được chế tạo đủ nhẹ, nó sẽ là hệ thống phuộc hữu dụng hơn cấu trúc khóa phuộc đơn giản trước đây. Ngay cả khi phải chờ qua năm 2024 hay xa hơn nữa, điều này cũng sẽ mang lại lợi ích thực sự cho những tay đua nghiệp dư và tay đua xe Gravel.
Xu hướng công nghệ – Chỉ số sức khỏe nằm trong tầm tay
Trong mỗi môn thể thao, số liệu của vận động viên đều là vô giá, xe đạp cũng không ngoại lệ. Trong 10 năm trước, máy đo nhịp tim và đồng hồ đo công suất không bị bắt buộc, nhưng giờ đây, nhân viên của đội đang theo dõi một loạt số liệu thực tế để đưa ra các quyết sách chiến thuật, đồng thời tận dụng tối đa hiệu suất các tay đua trong quá trình luyện tập và thi đấu.
Theo dõi mức đường huyết là công nghệ mới nhất, cho phép người lái có thể theo dõi số liệu thực tế và giúp họ có thêm động lực luyện tập. Công nghệ giám sát này do Supersapiens phát minh, nhưng hiện đang bị cấm sử dụng trong thi đấu, liệu một công nghệ khác, ít bành chướng hơn có làm thay đổi được điều này không?
Công ty Afon Technology có trụ sở tại Monmouthshire, xứ Wales, đang phát triển đồng hồ thông minh không kim theo dõi đường huyết và dự kiến sẽ được mở bán vào năm nay. Họ cho biết, đồng hồ sử dụng công nghệ tần số vô tuyến (RF)/vi sóng công suất thấp để theo dõi và ghi lại những thay đổi về lượng đường trong máu. Có thể những công nghệ tương tự sẽ được tích hợp vào các đồng hồ thông minh khác, mà điều này gần như không bị UCI cấm.
Công nghệ liệu có hủy diệt các cuộc thi xe đạp?
Trong bất kỳ môn thể thao nào, việc sử dụng và thu thập số liệu phải được quản lý cẩn thận, để đảm bảo sự cân bằng giữa niềm hứng thú của mọi người và sự phát triển của công nghệ, giữa lượng dữ liệu và chất lượng xem môn thể thao có mối liên hệ trực tiếp.
Hiến chương Lugano của UCI là cơ sở cho tất cả các quy tắc kỹ thuật của tổ chức này, và được thiết kế để đảm bảo mục đích rằng việc đạp xe luôn hướng tới các vận động viên chứ không phải xe đạp hay trang thiết bị nào cả.
Trong một môn thể thao phụ thuộc nhiều vào công nghệ như thế này, muốn ngăn chặn sự tiến bộ là điều không thực tế. Nhưng nếu UCI muốn theo kịp ngành công nghiệp không ngừng phát triển, để đảm bảo thúc đẩy môn thể thao này thay vì gây tổn hại, thì họ sẽ phải nâng cao đáng kể khả năng chuyên môn của mình.
👉 Đặt hàng Online tại: https://hellobike.vn/
————————————
HELLO BIKE – Xe đạp thể thao chính hãng!
☎ Điện Thoại:
– Miền Bắc: 0917.470.986
🌐 Facebook: HELLO BIKE – Xe Đạp Thể Thao Chính Hãng
🌐 Website: hellobike.vn
🎞 Youtube: Xe Đạp Thể Thao Hello Bike ️
🎶 Tiktok: hellobike336
🏡 Địa chỉ:
– Miền Bắc: D04 L04 An Phú Shop Villa, Dương Nội Hà Đông, Hà Nội