Thời gian ra mắt sẽ sớm hơn? Sự nâng cấp của bộ truyền động SRAM Red AXS mới
Với việc Shimano và Campagnolo đều nâng cấp bộ truyền động xe đạp đua hàng đầu của họ là Dura-Ace Di2 R9200 và Super Record Wireless, gần đây, đã có nhiều thông tin rò rỉ và tin đồn liên quan đến bộ truyền động hàng đầu của SRAM Red AXS eTap.
Cũng có thể nói, dù đã gần 4 năm tuổi nhưng SRAM Red AXS eTap hiện vẫn là một trong những bộ truyền động có hiệu năng tốt nhất.
Thiết kế nhẹ mang tính cạnh tranh, có khả năng chuyển tốc và phanh tuyệt vời, đồng thời sự kết hợp giữa sợi carbon và các bộ phận hợp kim đánh bóng trông vẫn rất tuyệt.
Tuy nhiên, không có gì là hoàn hảo, dưới đây là một số cải tiến mà bạn có thể thấy từ bộ truyền động SRAM Red AXS mới.
Công thái học tay đề sau khi được nâng cấp
Một bằng sáng chế đã được nộp đến Văn phòng sáng chế Hoa Kỳ chỉ ra rằng, đây có thể là thiết kế mới của tay đề Red AXS của SRAM.
Mặc dù tay đề Red hiện nay của SRAM rất tốt, nhưng tay đề Di2 12 tốc độ mới nhất của Shimano đã định rõ tiêu chuẩn công thái học hiện tại.
Trong tay của nhiều người thử nghiệm (bao gồm cả tôi), tay đề mảnh và hơi nghiêng mang lại cảm giác “vừa phải”, hơn nữa tay đề SRAM Red eTap AXS bây giờ có vẻ hơi cồng kềnh, cũng được thiết kế không quá tinh xảo.
Nhưng may mắn thay, hình dáng tay đề mới dường như đã được chấp nhận.
Vào tháng 12 năm 2022, có người đã phát hiện các tay đua của đội đua Movistar đang thử nghiệm tay đề mới trong trại huấn luyện.
Cuối năm ngoái, một bằng sáng chế thiết kế tay đề SRAM mới đã bị rò rỉ, điều này có nghĩa là tay đề nguyên mẫu mà chúng ta thấy các tay đua của đội Movistar thử nghiệm trong trại huấn luyện vào tháng 12 năm 2022 có lẽ sẽ trở thành một phần của bất kỳ bộ truyền động mới tiềm năng nào đó.
Bản vẽ độc quyền và hình ảnh chụp lén cho thấy tay đề mới này có hình dáng tổng thể mảnh mai hơn, và cũng giống với tay đề điện tử GRX Di2 11 tốc độ của Shimano là đã được cải tiến.
Những bức ảnh chụp lén tay đề mới của SRAM cho thấy chúng giống với tay đề Shimano GRX Di2 mà rất được mọi người ưa chuộng.
Tuy nhiên, tôi rất vui khi thấy SRAM dường như sử dụng logic chuyển tốc “DoubleTap” cần chuyển số chính (nằm sau cần phanh).
Sự đơn giản của thao tác này: mỗi nút có thể chuyển tốc lên hoặc xuống, nhấn đồng thời cả hai nút sẽ thực hiện chuyển tốc trước, đây luôn là một trong những tính năng tốt nhất của bộ truyền động đường trường điện tử SRAM.
Các bản vẽ độc quyền cho thấy, có một nút phụ mới được đặt trên đầu tay đề, ngay phía trên cần phanh.
Tuy vậy, SRAM dường như đã thêm một nút bổ sung vào bên trong mỗi tay đề, tương tự như nút phụ trên đầu tay đề Shimano Di2.
Hy vọng các nút này có thể được lập trình, giúp người lái có thể chuyển đổi giữa các trang dữ liệu trên đồng hồ đo hoặc sử dụng một tay đề khác để chuyển số.
Sự cải tiến của đề trước – Bộ truyền động SRAM Red AXS mới
Bộ truyền động SRAM Force AXS được nâng cấp giúp cải thiện tốc độ phản ứng của đề trước.
Nếu nói về một lĩnh vực mà trong vài năm gần đây Shimano Di2 hoàn toàn chiếm ưu thế, thì đó chính là đề trước.
Đề trước của SRAM Red hiện nay rất dễ sử dụng, nhưng nó không có hiệu suất mạnh khi lên số như Shimano Di2.
Căn cứ vào bộ truyền động Force AXS được nâng cấp gần đây, SRAM đã sửa đổi thiết kế đề trước để tăng tốc độ chuyển tốc lên nhanh hơn.
Theo những người đã thử nghiệm tại BikeRadar, những cải tiến này thực sự có hiệu quả, tất nhiên, tôi cũng hy vọng có thể nhìn thấy những thay đổi này sẽ được triển khai trên bộ truyền động Red AXS mới.
Đề trước nhỏ hơn
Đề trước Red eTap AXS hiện nay có kích thước khá lớn, nguyên nhân một phần là do pin ngoài.
Ngoài việc cải thiện hiệu suất chuyển tốc, nếu có thể, tôi cũng hy vọng được thấy SRAM thiết kế đề trước nhỏ hơn.
Như hiện tại, đề trước điện tử của SRAM có phần hơi cồng kềnh và kém tinh tế thanh lịch hơn so với của Shimano.
So sánh ra, đề trước Dura-Ace Di2 R9200 của Shimano nhỏ hơn nhiều.
Điều này một phần là do thiết kế không dây của nó và mỗi động cơ chuyển tốc trong hệ thống đều yêu cầu một pin riêng (chứ không phải lắp pin vào trong khung xe như các bộ truyền động điện tử EPS trước đây của Shimano Di2 hoặc Campagnolo).
Bộ truyền động không dây Super Record Wireless mới của Campagnolo cũng gặp phải vấn đề tương tự.
Có lẽ SRAM có thể nghiên cứu phát triển công nghệ pin của riêng mình để giảm kích thước của pin AXS mà không làm giảm tuổi thọ của nó, đồng thời cải thiện động cơ chuyển tốc.
Bộ đùi đĩa nguyên khối không còn nữa
Bộ đùi đĩa Red AXS của SRAM trông rất tuyệt, nhưng tôi không phải fan của thiết kế nguyên khối.
SRAM lần đầu ra mắt bộ đùi đĩa nguyên khối trên Red eTap AXS, sau đó dần mở rộng chúng trên dòng Force AXS.
Nó được gia công từ đúng một miếng nhôm, còn có một giao diện lắp đặt trực tiếp dành cho dòng sản phẩm bộ đùi đĩa nhôm và carbon của SRAM.
Thật vậy, thiết kế của chiếc xe này trông rất tuyệt, đặc biệt là được trang bị bộ truyền động Red, sự kết hợp giữa màu đen nhám và nhôm bóng khiến tôi liên tưởng đến bộ truyền động Shimano Dura-Ace R9000 kinh điển. SRAM cho biết, thiết kế này giúp tăng độ bền của đùi đĩa (từ đó làm tăng sức mạnh đề trước).
Tuy nhiên, tôi vẫn có những nghi ngờ nhất định về điều này.
Đầu tiên, khi một trong những chiếc đĩa răng bị mòn, toàn bộ đùi đĩa cần phải được xử lý, như vậy sẽ vô cùng lãng phí.
Kể từ đó, thiết kế của SRAM đã dần được áp dụng cho dòng Force AXS.
Tất nhiên, nếu bạn giữ hệ thống truyền động sạch sẽ và sử dụng dầu xích cao cấp, tuổi thọ của nó có thể lên tới hàng nghìn km.
Nhưng công bằng mà nói, không phải ai cũng muốn lau xích hay làm sạch xe đạp của mình sau mỗi chuyến đi.
Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, theo kinh nghiệm của tôi, trường hợp sử dụng đĩa đôi, đĩa nhỏ thường dễ bị mòn hơn đĩa lớn.
Nhưng nếu điều này xảy ra, không phải đơn giản đổi một chiếc đĩa nhỏ khác là xong, mà bạn sẽ phải chi tiền mua một bộ đùi đĩa mới hoàn toàn.
Vấn đề này sẽ còn phức tạp hơn nếu bạn lựa chọn đồng hồ đo công suất Red AXS của SRAM.
Không giống như hầu hết các thiết kế đùi đĩa đồng hồ đo công suất, ở đây chúng được lắp trực tiếp vào (không dùng ốc vít), nên người đi xe đạp không có cách nào để tách chúng ra.
Khi một trong các đĩa răng bị mòn, đồng hồ đo công suất về cơ bản cũng vô tác dụng.
Thay vì được cố định bằng ốc vít, đồng hồ đo công suất SRAM Red AXS được gắn trực tiếp vào bộ đùi đĩa và không thể tháo rời.
SRAM có chương trình đổi cũ lấy mới, thay mới và thu hồi đồng hồ đo công suất khi đĩa bị mòn.
Tuy nhiên, người mua chỉ được giảm 50% trên giá của đồng hồ đo công suất và đùi đĩa Red AXS mới, ngoài ra bạn cũng không có quyền được lựa chọn các kích thước đĩa khác nhau.
Giá thay nếu không giảm sẽ dao động từ 894 euro (khoảng 24 triệu VNĐ) đến 1440 euro (khoảng 38 triệu VNĐ) (tùy vào kích thước đĩa mà bạn cần), đắt hơn đáng kể so với việc chỉ thay một đĩa.
Thiết kế nguyên khối cũng có nghĩa là người lái không thể thay đổi kích thước của đĩa để tùy chỉnh tỷ số truyền của họ cho phù hợp với các hoàn cảnh hoặc sở thích đạp xe.
Ngược lại, khi sử dụng hệ thống truyền động Shimano, tôi thường thay đổi tỷ số truyền khi leo dốc ngắn hoặc sử dụng những bộ đĩa phi tiêu chuẩn như 53/36t hoặc thậm chí 53/34t.
Mặt khác, chiếc xe đạp tính giờ Planet X Exocet 2 của tôi hiện được trang bị bộ đùi Shimano Ultegra R8000 và đĩa Rotor 56/42t. Mặc dù kiểu lắp đặt này không được phía Shimano khuyến khích, nhưng tôi thấy chúng hoạt động tốt và rất hữu ích, chẳng hạn trong trường hợp bạn không cần thiết phải chi quá nhiều tiền, bạn có thể sử dụng bộ truyền động dễ leo đồi hơn hoặc lớn hơn cũng được.
Líp 10T không còn nữa
Líp AXS 12 tốc độ của SRAM bắt đầu từ 10t, nhưng tôi khẳng định rằng nó không cần thiết.
Mặc dù chúng ta đang nói đến chi tiết của hệ thống truyền động, nhưng tôi cũng muốn thấy SRAM quay trở lại thiết kế 11t nhỏ nhất trên líp xe đạp đua 12 tốc độ.
Nghiêm túc mà nói, với líp 10t, bạn có thể sử dụng đĩa nhỏ và nhẹ hơn mà không phải hy sinh bánh răng trên cùng.
Tuy nhiên, bất kỳ hiệu suất nào đạt được từ việc giảm một vài gam trọng lượng đều có thể bị mất đi khi tăng ma sát trong hệ thống truyền động, trong trường hợp những điều kiện khác đều như nhau, líp và đĩa nhỏ luôn kém hiệu quả hơn líp và đĩa lớn.
Trái ngược với sự phàn nàn này, tôi thường nghe người ta hay nói như sau: “Mặc dù không ai dùng líp 10t, nhưng nếu hiệu suất của nó kém đi thì cũng có liên quan gì?” Nhưng nếu không ai sử dụng thì tại sao nó lại được bán ra?
Lập luận tương tự cũng xuất hiện trên líp 11t và 12t…, tất nhiên, điều này hoàn toàn chính xác. Tôi không bận tâm tới việc líp của xe đạp đua bắt đầu từ 12t.
Tuy nhiên, đây là một chủ đề khác.
Líp 10t yêu cầu sử dụng đùm XDR nhỏ của SRAM.
So với đùm HG – tiêu chuẩn cho nhiều bộ bánh xe đạp đua và xe đạp tập mô phỏng, để có líp 10t cũng yêu cầu sử dụng những yêu cầu đùm khác nhau (XDR).
Năm ngoái, khi bộ động cơ Apex của SRAM được cập nhật, SRAM thậm chí còn chỉ ra rằng “líp tương thích với đùm HG rẻ hơn đáng kể so với líp tương thích với đùm XDR”, do đó điều này cũng sẽ giúp tiết kiệm chi phí.
Khi một chiếc chiếc xe đạp có giá cao ngất trời trở thành tâm điểm chú ý của mọi người, ai lại không vỗ tay tán thưởng cơ chứ?
Sự trở lại của kích thước chốt xích “tiêu chuẩn”
Một đặc điểm của bộ truyền động xe đạp đua AXS là chúng sử dụng xích Flattop của SRAM và có chốt lớn hơn loại bình thường một chút.
Thoạt nhìn, điều này có vẻ không phải là vấn đề lớn, xét cho cùng, tất cả các thương hiệu bộ truyền động đều sự sản xuất dây xích riêng và khuyên bạn chỉ nên sử dụng dây xích zin để có hiệu suất tối ưu, nhưng nó mang hàm ý rộng hơn.
Chính vì vậy, kiểu răng trên líp và đĩa của chiếc xe SRAM AXS khác với bộ truyền động 12 tốc độ của hầu hết các thương hiệu khác, dẫn đến việc nhiều phụ kiện của bên thứ ba không tương thích (trừ khi chúng được thiết kế dành riêng có hệ thống truyền động xe đạp đua AXS).
Xích Flattop của SRAM có chốt lớn hơn kích thước bình thường, khiến bộ truyền động AXS trở nên khép kín.
Ví dụ, bạn không thể sử dụng líp 12 tốc độ hoặc bộ đùi đĩa của các thương hiệu khác, đơn giản là xích Flattop sẽ không ăn khớp với chúng.
Tương tự, bạn cũng sẽ không thể sử dụng xích 12 tốc độ của các thương hiệu khác vì nó không tương thích với líp và đĩa của SRAM AXS.
Shimano sử dụng một cấu trúc thiết kế đơn lẻ cho xích 12 tốc độ trên tất cả các bộ truyền động của xe đạp đua, gravel bike và xe đạp địa hình. Khác với Shimano, SRAM cũng có ba tiêu chuẩn cho xích 12 tốc độ khác nhau (Flattop cho xe đạp đua, T-type Eagle Flattop cho xe gravel và Eagle cho xe đạp địa hình), chúng không tương thích lẫn nhau.
Từ đó, các bộ phận của bộ truyền động có liên quan với ba tiêu chuẩn xích này cũng không tương thích với nhau.
Xích 12 tốc độ của SRAM có ba tiêu chuẩn khác nhau và chúng không tương thích với nhau.
SRAM chắc chắn sẽ đưa ra biện luận rằng, việc lắp ghép các bộ phận với nhau theo cách này sẽ đảm bảo các tay đua luôn đạt được hiệu suất tốt nhất từ trong mỗi bộ truyền động.
Nhưng điều này cũng làm thu hẹp phạm vi tùy chỉnh của xe đạp, không được phù hợp theo phong cách hoặc sở thích lái xe của bạn.
Hiện có một số thương hiệu bên thứ ba (Rotor là một trong số đó) sản xuất đùi đĩa cho bộ truyền động xe đạp đua SRAM AXS, nhưng có ít sự lựa chọn hơn cho người lái so với trước khi hệ thống AXS của SRAM ra đời.
Tất nhiên, khả năng tương thích giữa các nhà sản xuất xe đạp và linh kiện khác nhau luôn là một vấn đề nan giải, SRAM chắc chắn không phải là thương hiệu duy nhất áp dụng các tiêu chuẩn độc quyền.
Tuy nhiên, đối với một kỹ sư nhạy bén như tôi, hệ thống AXS tương đối khép kín có vẻ không mấy hấp dẫn.
Phanh êm hơn khi trời mưa
Phanh đĩa CenterLine XR hiện tại của SRAM sẽ giúp bạn giảm tốc độ rất tốt, nhưng có thể gây ra tiếng kêu trong điều kiện ẩm ướt.
Với bộ truyền động 12 tốc độ mới nhất của mình, Shimano đã có nhiều tiến bộ trong phương diện hệ thống phanh đĩa thủy lực dành cho xe đạp đua.
Mặc dù có rất nhiều cuộc thảo luận về việc tăng khoảng sáng má phanh thêm 10% và việc bổ sung công nghệ Servo Wave từ động cơ phanh đĩa xe đạp địa hình, nhưng tôi cảm thấy lợi ích lớn nhất vẫn đến từ việc chuyển sang sử dụng đĩa phanh RT-CL900 mới nhất của Shimano.
Với những điều này, các vấn đề như trầy xước đĩa, nóng máy và tiếng ồn đã được cải thiện đáng kể. Tất cả những điều này đều mang lại tác động rất lớn đối với trải nghiệm sử dụng chúng trên xe đạp đua, đặc biệt là trong thời tiết ẩm ướt.
Đĩa phanh RT-CL900 mới nhất của Shimano có tác động rất lớn đến hiệu suất phanh.
Mặc dù hệ thống phanh đĩa thủy lực của SRAM có khả năng giảm tốc rất tốt, nhưng nhiều người tại BikeRadar nhận thấy rằng các đĩa phanh xe đạp đua CenterLine hiện nay của họ có thể khá ồn trong điều kiện đường ẩm ướt hoặc lầy lội.
Đáng mừng là SRAM dường như đã có giải pháp.
Theo nhiều người đam mê xe đạp địa hình của BikeRadar, như Tom Marvin và Tom Law, các đĩa phanh dành riêng cho xe đạp địa hình HS2 của SRAM có sự khác biệt rõ rệt về mặt này.
Mục đích của các đĩa phanh này là tăng lực phanh và cải thiện vấn đề quá nhiệt.
Thực tế, Tom Law thích chiếc đĩa phanh này đến mức ông đã chọn nó là một trong những linh kiện tốt nhất của năm 2023.
Đĩa phanh xe địa hình HS2 của SRAM mang lại hiệu suất phanh êm và mạnh hơn so với đĩa phanh CenterLine.
Với điều này, tôi rất muốn thấy SRAM sẽ sử dụng những “phép màu” này trên kẹp phanh và đĩa phanh Red AXS mới.
Giống với đĩa phanh Shimano RT-CL900, đĩa phanh HS2 nặng hơn một chút nhưng chắc chắn hơn so với đĩa phanh xe đạp đua CenterLine tiêu chuẩn. Theo SRAM, đĩa phanh của HS2 dày 2mm thay vì 1,85mm như các đĩa phanh trên xe đạp đua và xe gravel của họ.
Do đó, để phù hợp với các đĩa phanh dày hơn, kẹp phanh Red AXS mới của SRAM có lẽ cần phải có khoảng sáng má phanh lớn hơn một chút để tránh ma sát.
Nhưng ai lại không muốn một hệ thống phanh êm hơn, mạnh hơn và ổn định hơn với mức giá chỉ tăng thêm vài gam cân nặng chứ?
👉 Đặt hàng Online tại: https://hellobike.vn/
————————————
Hello Bike Shop – Hệ thống Xe đạp thể thao chính hãng!
☎ Điện Thoại:
– Miền Bắc: 0917.470.986
🌐 Facebook: Hello Bike Shop
🌐 Website: hellobike.vn
🎞 Youtube: Xe Đạp Thể Thao Hello Bike ️
🎶 Tiktok: hellobike336
🏡 Địa chỉ:
– Miền Bắc: D04 L04 An Phú Shop Villa, Dương Nội Hà Đông, Hà Nội